LED Lambalar
|Günümüzde yeni teknolojik gelişmeler doğrultusunda birçok yeni cihaz üretilmekte ve bunun yanısıra hızlı bir nüfus artışı gerçekleşmektedir. Bu durumda enerji arzı hızla artmaktadır. Bu enerji arzını karşılamak ülkelerin sırtında büyük bir yük oluşturmaktadır. Burda yapılması en mantıklı olan çözüm ise tasarruf etmektir. Günümüzde enerji tasarrufu için birçok çalışma yapılmaktadır. Tasarruf konusu artık başlı başına bir sektör haline gelmektedir. Örnek vermek gerekirse bir buzdolabı üreticisi ürettiği buzdolabının özelliklerini sayarken ilk olarak bu cihazın az enerji tükettiğini vurgulamaktadır. Dünya evsel enerji tüketiminin yaklaşık olarak %28’lik payını aydınlatmada kullanılan enerji oluşturmaktadır. Yani en büyük pay aydınlatmanın olmaktadır. Bu nedenle aydınlatmada tasarrufa gitmek, enerji ihtiyacını düşürmekte önemli bir rol oynamaktadır.
Tasarruf konusunda LED teknolojisi karşımıza oldukça cazip bir alternatif olarak çıkmaktadır.
LED’in açılımı ‘Light Emitting Diode’ yani ‘ışık yayan diyot’ tur. LED lambalar aslında diyot olduklarından dolayı doğru akımla(DC) çalışırlar.
LED lambalarının tercih edilme sebepleri ise, düşük enerji ihtiyacı duyması ve uzun ömürlü olmasıdır.
Örnek vermek gerekirse, normal flaman lambaların ömrü 1000-2000 saat arasında, fluoresan lambaların ömrü 10.000 ile 20.000 saat arasında iken LED lambaların ömrü 30.000 saatten fazladır.
Diyotların birleşme gerilimi 0.7 volt iken LED’ler farklı renklerde farklı gerilimlere ihtiyaç duyarlar. yani kırmızı renkli led 1,8V gerilime ihtiyaç duyarken, Sarı led 2V, Yeşil led 2,2V , Mavi ve Beyaz renkli ledler ise 3,6V gerilime ihtiyaç duymaktadırlar. LED’lerle beyaz ışık üretmek iki yöntemle mümkündür. Birinci yöntem; kırmızı, yeşil ve mavi üç adet LED yongasını bir kılıf içersinde kullanarak beyaz ışığı elde etmek, ikinci yöntem ise mavi LED yongasında üretilen ışığın bir fosfor tabakasını uyararak beyaz ışık üretmesidir.
- Çok net renkler oluşturduğu için LED ekranlı TV ve PC lerde iyi görüntü elde edilmesini sağlar.
- Aşırı ısınmadıkları için ısıdan dolayı enerji kayıpları çok düküşüktür.
- Tepki süreleri çok hızlıdır.
- Yüksek ışık verimliliğine sahiptirler
- Darbelere dayanıklıdırlar. Kırılgan materyaller ihtiva etmezler.
- Yapısında cıva gibi ağır metaller ve halojen gazlar içermediğinden dolayı çevrecidirler.
- Hemen hemen her renkte ışık üretebilirler.
Bunu örneklersek; 100 Wattlık bir akkor lambanın verdiği ışığı 13 Wattlık bir LED lamba verebilir. Standart akkor lambalar yaklaşık 14 lumen/W’lık verimliliğe sahiptir. Bu durum halojen lambalarda 18 – 22 lm/W, Kompakt fluoresan lambalarda 60 lm/W, Fluoresan lambalarda 55 – 104 lm/W arasındadır. LED’lerin verimliliği her geçen gün daha arttırılmaktadır.
- 1962 İlk ticari LED üretildi, ilk üretilen kırmızı LED’ler sinyal ve göstergelerde kullanıldı.
- 1972 de ilk radyal kılıflı LED üretildi.
- 80-90 lı yıllar LED’ler için bir dönüm nokrası oldu. Bu dönemde kırmızı LED’in yanısıra sarı, yeşil, mavi ve beyaz LED’ler de üretildi ve verimlilikleri arttırıldı.
- 1994 trafik lambalarında kullanılmaya başlandı..
- 2000 den sonra sarsıntılardan zarar görmemesinden dolayı araçlarda kullanılmaya başlandı.
- 2010 itibariyle evlerde aydınlatma amaçlı kullanılmaya başlandı.
LED’lerin kullanm alanları
- Cep telefonu tuşlarında
- El fenerlerinde
- Bahçe ve ev aydınatmalarında
- bilgisayarlarda
- Ekran yapımında (LED ekranlar)
- Otomobillerin aydınlatma sistemlerinde
- Kısacası aydınlatma dendiğinde aklınıza gelebilecek her yerde kullanılmaktadır artık.