Katı Atıklar ve Sınıflandırılması

Kullanma süresini doldurmuş, kullanıcısı tarafından istenmeyen ve üreticisi tarafından kullanılamayacak durumdaki, canlıların yaşadığı çevreden uzaklaştırılması gereken maddelerdir. Katı atıkların bertaraf edilmesi sürdürülebilir kalkınma için büyük önem arzetmektedir. Katı Atıklar oluştukları ortama göre;
* Evsel Atıklar
* Endüstriyel atıklar
* Ticari Atıklar
Şeklinde sınıflandırılır.

Atık kaynağına göre sınıflandırma yaparsak;
* Evsel Atıklar
* Tıbbi Atıklar
* Tehlikeli Atıklar
* Endüstriyel Atıklar
* İnşaat Atıkları
* İri ve Hurda Atıklar
* Bahçe Atıkları
* Cadde Sokak Süprüntüleri
* Sanayi Atıkları
* Mezbaha ve Ahır Atıkları
* Enkaz ve Toprak
* Zehirli Atıklar
Ayrıca önemli bir sınıflandırma şekli de, atıkların organik ya da inorganik katı atık olup olmayışıdır.

Katı atık bileşenlerine göre ise;
* Gıda Atıkları
* Bahçe atıkları
* Kağıt Karton
* Plastik, kauçuk
* Tekstil
* Tahta
* Metal
* Cam
* Küf, Cüruf, Toprak
Şeklinde ayrılırlar.

Katı atıkların bileşenleri belli değidir. Heterojen bir yapıya sahiptirler. Genelde bu bileşenler bazı kriterlere bağlıdır. Bu kriterler;
* Nüfus
* Sosyal seviye
* Hayat Standardı
* Ekonomik durum
* Beslenme alışkanlıklarıdır.

Katı atıklarda atığın bertaraf edilmesi için aşağıdaki sınıflandırma yapılabilir.
* Yanabilener: Gıda atıkları, bahçe atıkları, kağıt, karton, plastik, kauçuk, tekstil
* Kompost olabilenler : Gıda atıkları, bahçe atıkları, kağıt
* Yanmayan ve kompost olmayanlar: Cam, metal, cüruf, seramik, toprak, kül
* Geri kazanılabilenler : Plastik, cam, kağıt, karton, metal

Katı Atık Yönetimi
Katı atıklar eskiden bilindik şekilde ortamdan uzaklaştırılırken, artan nüfus ve tüketim nedeniyle bu durum sürdürülebilirliğini yitirmeye başlamıştır. Bunun üstesinden gelmek için farklı yöntem ve teknolojiler geliştirilmeye başlanmış ve uygulanmaya konmuştur.
Bir kentteki nüfus miktarı arttıkça atıklardaki çeşitlilik ve birim miktar artmaya başlar. Katı atıkların miktar ve özellikleri ülkeden ülkeye, şehirden şehire ve hatta aynı şehrin farklı semtlerinde bile farklılık arz etmektedir. Bu farklılığın temel sebepleri, gelir seviyesi, tüketim ve kullanım alışkanlıklarıdır. İyi bir katı atık yönetimi ile bütün katı atıklar tamamen kontrol altına alınabilmektedir.

Etkili bir katı atık yönetimi aşağıdaki aşamalardan oluşur.
1- Atık oluşumu
2- Kaynakta sınıflandırma, biriktirme, ayıklama ve işleme
3- Toplama
4- Transfer
5- Ayırma, işleme ve dönüştürme
6- Nihai bertaraf
Bu aşamaların herbiri tamamen bağımsız olarak ele alınmalıdır.

Katı atık yönetim sisteminde uygulanan değerlendirme ve bertaraf teknolojileri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
– Geri kazanma
– Düzenli depolama
– Termal dönüşüm teknolojileri
* Yakma
* Gazlaştırma
* Piroliz
– Biyolojik dönüşüm teknolojileri
* Aerobik kompostlaştırma
* Anaerobik kompostlaştırma
Bundan sonraki konumuzda bu atıklardan enerji üretimini ele alacağız.